donderdag 4 september 2014

Straatroepers en bananen

Na een lange stagedag verlaat ik om half zes het gebouw in Amsterdam-Noord. Het is een kleine driehonderd meter lopen naar de bushalte. Omdat ik weet dat ik pas tegen acht uur thuis zal zijn en dus dan pas kan avondeten, trek ik een banaan uit mijn tas en eet die onder het lopen op. Ik eet bananen altijd gewoon zoals ze zijn, happen afbijtend tot hij op is. Heel lang had ik niet eens door dat anderen daar bepaalde associaties bij konden hebben. Het is maar een banaan. Maar ook vandaag was het weer raak. Een voorbijfietsende jongen riep: 'Meisje! Hee meisje!' (ik reageerde niet) 'Ik heb ook nog wel wat voor in die mond!', maakte een suggestieve beweging met zijn vingers en fietste weer verder. Dit voorval deelde ik op Twitter, omdat ik nu eenmaal elke scheet op Twitter deel. De reacties die ik erop kreeg, varieerden van "Niet zo origineel" tot "Ik had die banaan in zijn neus geduwd".

Een hoop feministen hebben er al over geschreven en ik vind bijna dat ik niet achter kan blijven: het burgerinitiatief straatintimidatie.


Foto komt hiervandaan

Voor degene die het even gemist heeft: halverwege augustus is het burgerinitiatief straatintimidatie gelanceerd.  Dat is, zoals de naam al zegt, een initiatief van een groep burgers die het intimideren van meisjes en vrouwen op straat strafbaar willen stellen. Ze willen dat jongens en mannen die intimideren in de openbare ruimte een boete krijgen. Op deze manier willen ze zorgen dat vrouwen niet meer op dagelijkse basis gereduceerd worden tot een seksueel object. 

Je zou verwachten dat ik, feminist, zou staan te springen van blijdschap om dit burgerinitiatief, en dat ik de benodigde veertigduizend handtekeningen desnoods met mijn eigen bloed zou verzamelen. Niet dus. Ik weet niet zo goed wat ik van dit initiatief denk. Ik ben er in elk geval niet eenduidig positief over. Daarbij sluit ik me aan bij Asha ten Broeke, die stelt dat je niet alles wat rot is, ook strafbaar moet maken als enige oplossing. Maar daarnaast zie ik ook nogal wat praktische haken en ogen.

Eén van de mensen achter het initiatief, actrice Gaya Branderhorst, somt in Metro op wat er precies verboden moet worden: niet het nafluiten door bouwvakkers, maar wel ergere zaken als sissen, achtervolgen, masturbatiebewegingen maken, hoer-roepen en op agressieve toon seksuele verzoeken doen. Op de website van het initiatief wordt hieraan toegevoegd: "Mogen mannen dan niets meer zeggen tegen vrouwen? Natuurlijk wel. We hebben het over intimidatie, niet over flirten. (...) Flirten is totaal iets anders dan straatintimidatie. Een onbekende vrouw uitschelden voor hoer of reduceren tot seksueel object is niet hetzelfde als een toenaderingspoging." Hier schuurt bij mij het eerste probleem. Branderhorst stelt nu dat nafluiten door bouwvakkers niet erg is, maar de "ergere zaken" wel. Maar nafluiten is net zo goed het seksualiseren van een vrouw. Zij wordt puur beoordeeld op haar mooie benen/strakke billen/leuke lach en daarnaar benaderd (voor zover fluiten onder benaderen valt). En dat is nu net wat het initiatief tegen wil gaan. Moet dat dan ook strafbaar gesteld worden? Ik stel me zo voor dat het antwoord daarop is: "Nee, want nagefloten worden vinden vrouwen niet erg."

En daarmee komen we op mijn volgende punt: wie bepaalt wat erg is? De wisselende reacties op mijn tweet over het bananenvoorval geven al aan hoe subjectief "erg" is. Ik vond het hooguit mild storend, maar wel interessant genoeg om erover te tweeten. Het meisje dat reageerde met "Niet zo origineel" was er vermoedelijk totaal niet van onder de indruk, terwijl het meisje dat de banaan in zijn neus wilde duwen, het waarschijnlijk een heftig voorval vond. Voor het laatste meisje zou dit dus onder straatintimidatie vallen, voor het eerste meisje niet en voor mij, als ik heel eerlijk ben, ook niet. Natuurlijk is het raar dat jongens denken dat ze dit soort dingen zomaar even gezellig naar een meisje kunnen roepen. Maar geïntimideerd voelde ik me er niet door. (Wat dat dan weer zegt over de emancipatiestaat van onze samenleving, dat wij het normaal vinden een pijpverzoek te krijgen op straat, is weer een ander verhaal. Daar schrijf ik binnenkort nog wel een stukje over.)

Als laatste bevestigt het een seksueel rolpatroon dat we nu eindelijk eens overboord moeten gaan gooien. Ik ga nu echt weer even Asha ten Broeke citeren, want ze verwoordt het beter dan dat ik zou kunnen: " 'Deze wet richt zich echt op de intimidatie van vrouwen op straat' (...) Het initiatief is dus niet bedoeld voor mij, zelfs niet als ik nu naar buiten loop en de mannen die het park schoffelen een opdringerig onzedelijk voorstel doe. Daarmee bevestigt het burgerinitiatief een seksueel rolpatroon waar ik eigenlijk liever vanaf zou willen, namelijk dat patroon waarin de man de dader, de agressor, de veroveraar, de jager is en de vrouw de prooi, de bewaakster van de kuisheid." Dus dit initiatief, dat bedoeld is om de positie van mannen en vrouwen gelijkwaardiger te maken, versterkt de ongelijkheid op een manier waar niemand blij van zou moeten worden.

Straatintimidatie. Nee, het is niet leuk. Ja, het is raar en seksistisch. Maar ik denk niet dat dit burgerinitiatief de oplossing is. Gelukkig zitten ze nog maar op een kwart van de handtekeningen die ze nodig hebben. Laten we hopen dat het daarbij blijft. En in de tussentijd kunnen wij straatroepers misschien onder handen nemen zoals Soundos dat doet. 



(over het bananenincident: Michelle schreef daar een mooi gedicht over)

2 opmerkingen:

  1. Goed geschreven dochter.
    Je stelt dat we vaak schouderophalend mild reageren.
    Pick your fight.
    Maar dit gedrag begint ergens......

    BeantwoordenVerwijderen